De toegankelijkheid van het recht wordt verder beperkt: verhoogde eigen bijdrage, verlaagde vergoeding!

De bezuinigingsmaatregelen van de overheid treffen wederom de portomonnee van de minder draagkrachtigen. Middels een besluit van 10 september 2013 (Stb. 2013, 345), welke in werking is getreden op 1 oktober 2013, zijn er aanpassingen doorgevoerd op het Besluit eigen bijdrage rechtsbijstand en het Besluit vergoedingen rechtsbijstand 2000. In de schaduw van de grote bezuinigingsmaatregelen van de overheid is bovengenoemd besluit nagenoeg geruisloos doorgevoerd, met flinke gevolgen voor de gesubsidieerde rechtsbijstand, beter bekend als de toevoeging.

Heeft u een vraag bel dan geheel vrijblijvend met één van onze ervaren advocaten op nummer 073 615 43 11 of stel uw vraag via ons webformulier op de rechterzijde van deze pagina.

 Met bovengenoemd besluit worden verschillende maatregelen doorgevoerd die toezien op het beperken van de uitgaven aan de toevoeging. De aanpassingen zien met name toe op de hoogte en het systeem van de eigen bijdrage, welke rechtzoekenden verschuldigd zijn in het geval dat er een toevoeging door de Raad voor Rechtsbijstand wordt toegekend. Ook de hoogte van de vergoedingen die rechtsbijstandverleners ontvangen, op basis van de binnen de toevoeging verleende werkzaamheden, zullen veranderen. De achterliggende gedachte hierbij is dat rechtzoekenden hiermee worden gestimuleerd om zoveel mogelijk zelfstandig na te denken over een oplossing van het geschil en mogelijk op zoek gaan naar alternatieve vormen van geschillenbeslechting. De navolgende aanpassingen worden doorgevoerd.

Verhoging van de eigen bijdrage

Op het moment dat een minder draagkrachtige rechtzoekende zich meldt bij een advocaat, kan er door de advocaat een toevoeging aangevraagd worden bij de Raad voor Rechtsbijstand. De Raad voor Rechtsbijstand zal vervolgens de inkomensgegevens van de rechtzoekende opvragen bij de Belastingdienst. Op basis van de door de Belastingdienst verstrekte gegevens wordt vervolgens beoordeeld of de rechtzoekende in aanmerking komt voor een toevoeging. De hoogte van het inkomen is vervolgens bepalend bij de vaststelling van de eigen bijdrage die de rechtzoekende dient te betalen aan de rechtsbijstandverlener. De hoogte van de eigen bijdrage is per 1 oktober 2013 als volgt gewijzigd.

 

Situatie vóór 1 oktober 2013:

 

Eigen bijdrage

Inkomen alleenstaande

Inkomen gehuwde, samenwonende   of éénoudergezin

€ 127,00

t/m € 17.500,00

t/m € 24.500,00

€ 186,00

€ 17.501,00 t/m € 18.200,00

€ 24.501,00 t/m € 25.400,00

€ 301,00

€ 18.201,00 t/m € 19.200,00

€ 25.401,00 t/m € 26.700,00

€ 510,00

€ 19.201,00 t/m € 21.000,00

€ 26.701,00 t/m € 29.700,00

€ 786,00

€ 21.001,00 t/m € 24.900,00

€ 29.701,00 t/m € 35.200,00

 

Situatie vanaf 1 oktober 2013:

 

Eigen bijdrage

Inkomen alleenstaande

Inkomen gehuwde, samenwonende   of éénoudergezin

€ 193,00

t/m € 17.700,00

t/m € 24.800,00

€ 355,00

€ 17.701,00 t/m € 18.400,00

€ 24.801,00 t/m € 25.700,00

€ 507,00

€ 18.401,00 t/m € 19.400,00

€ 25.701,00 t/m € 27.000,00

€ 659,00

€ 19.401,00 t/m € 21.300,00

€ 27.001,00 t/m € 30.100,00

€ 811,00

€ 21.301,00 t/m € 25.200,00

€ 30.101,00 t/m € 35.600,00

 

Naast bovengenoemde verhogingen wordt een speciale eigen bijdrage in rekening gebracht voor een rechtzoekende, indien de toevoeging toeziet op de verlening van rechtsbijstand bij verzoeken die voorkomen uit de verbreking van een huwelijkse of niet-huwelijkse relatie:

 

Eigen bijdrage

Inkomen alleenstaande

Inkomen gehuwde, samenwonende   of éénoudergezin

€ 335,00

t/m € 17.700,00

t/m € 24.800,00

€ 406,00

€ 17.701,00 t/m € 18.400,00

€ 24.801,00 t/m € 25.700,00

€ 558,00

€ 18.401,00 t/m € 19.400,00

€ 25.701,00 t/m € 27.000,00

€ 710,00

€ 19.401,00 t/m € 21.300,00

€ 27.001,00 t/m € 30.100,00

€ 837,00

€ 21.301,00 t/m € 25.200,00

€ 30.101,00 t/m € 35.600,00

 

Lagere vergoeding

Voor 1 oktober 2013 kregen rechtsbijstandverleners een vergoeding voor een toevoeging, welke gebaseerd werd op het aantal punten dat behaald was in een bepaalde zaak. Deze punten vloeien voort uit een waarderingssysteem voor (juridische) handelingen die door de rechtsbijstandverlener zijn verricht. Deze punten worden vervolgens vermenigvuldigd met het zogenaamde basisbedrag. Voor 1 oktober 2013 bedroeg het basisbedrag € 106,99. Dit basisbedrag wordt met het onderhavige besluit verlaagd naar een bedrag ad € 104,85. De vergoeding die voortvloeit uit een toevoeging, zal enigszins lager uitvallen dan voorheen.

Wijziging anticumulatie-regeling

Voorheen werd de eigen bijdrage van een rechtzoekende gehalveerd op het moment dat de rechtzoekende in het half jaar voorafgaand aan het aanvragen van de toevoeging, reeds eerder een eigen bijdrage heeft voldaan met betrekking tot een verleende toevoeging. Deze zogenaamde anticumulatie-regeling wordt door het onderhavige besluit vervangen. Thans krijgt een rechtzoekende korting op zijn eigen bijdrage op het moment dat de rechtzoekende zich allereerst heeft gewend tot een gratis voorziening (bv. het juridisch loket) en in het kader hiervan een diagnose-document aan rechtzoekende verstrekt is. De rechtzoekende kan zich vervolgens met het diagnose-document wenden tot een advocaat. De advocaat kan vervolgens met het diagnose-document eenvoudig een toevoeging aanvragen.

Conclusie

Gelet op het bovenstaande wordt drempel voor de rechtzoekende op toegang tot het recht wederom verhoogd. Opmerkelijk, daar toegang tot het recht een van de fundamentele rechtsbeginselen van onze rechtsstaat is. Een toegankelijk stelsel van rechtsbijstand is hierbij essentieel. De toegankelijkheid van het recht wordt voor de minder draagkrachtigen thans wederom verkleind. Minder draagkrachtigen worden hierbij meer aangewezen op hun eigen verantwoordelijkheid. De kans op alternatieve geschillenoplossing, waarbij ook voor een verkeerde weg kan worden gekozen, neemt hierdoor aanzienlijk toe. Voor minder draagkrachtigen geldt dan ook het deugdelijke advies om zich allereerst te wenden tot het juridisch loket om zich te laten doorverwijzen naar een echte rechtsbijstandverlener.

mr. Casimir Vink