Debiteur opgeheven, wat is er tegen te doen?
In mijn praktijk kom ik het regelmatig tegen. Mijn cliënt heeft nog een flink bedrag te vorderen van zijn klant, die handelt middels een B.V. Betaling blijft echter uit. Als cliënte stappen wil ondernemen, blijkt de B.V. van de klant niet meer te bestaan: debiteur opgeheven via een turboliquidatie. Dan volgen de logische vragen: ‘Kan dat zomaar en kan ik daar iets tegen doen?’. Het antwoord is tweemaal ja. In dit artikel zal ik kort de mogelijkheden beschrijven. Eerst leg ik kort uit wat een turboliquidatie eigenlijk is.
Turboliquidatie= debiteur opgeheven!
Een B.V. of andere rechtspersoon houdt pas op met bestaan, na ontbinding. Debiteur is dan opgeheven. Artikel 2:19 BW beschrijft op welke manieren een B.V. kan worden ontbonden. Doorgaans volgt een ontbinding na een besluit van de algemene vergadering of na een faillissement.
Bij een reguliere ontbinding houdt de B.V pas op met bestaan, na de vereffening (liquidatie) van het vermogen. Simpel gezegd moeten eerst alle schuldeisers worden voldaan, voordat de B.V. mag verdwijnen. De wet beschrijft de procedure die hiervoor gevolgd moet worden.
Die procedure komt er op neer dat er een vereffenaar wordt aangewezen die een plan van verdeling opstelt en indient. Eventuele schuldeisers kunnen dit plan inzien en indien nodig bezwaar maken. Mocht blijken dat er te weinig vermogen te verdelen is, dan moet de vereffenaar overgaan tot het aanvragen van het faillissement.
Vereffening overgeslagen
De turboliquidatie betreft een bijzondere procedure, waarbij de vereffening wordt overgeslagen en er simpelweg besloten wordt tot ontbinding. Dit is uitsluitend toegestaan wanneer er geen vermogen te verdelen is. De term turboliquidatie is daarom strikt genomen onjuist, omdat de liquidatie juist achterwege blijft. De turboliquidatie is toegestaan wanneer er nog schulden zijn. Het is slechts van belang is of er nog te verdelen vermogen bestaat. In de praktijk blijkt dat dit vereiste het meeste discussie oplevert.
Wat kan een achtergebleven schuldeiser nu doen?
Grofweg bestaan er drie juridische mogelijkheden om te pogen alsnog betaling te verkrijgen. De schuldeiser kan (a) een verzoek indienen tot heropening van de vereffening, (b) het faillissement aanvragen van de ontbonden B.V. of (c) een vordering instellen op grond van onrechtmatige daad tegen de bestuurder(s). Ieder van deze opties heeft voor- en nadelen.
Heropening vereffening
Bij de eerste mogelijkheid wordt een verzoek ingediend bij de rechtbank om de vereffening van de B.V. te heropenen. Vaak zal de rechtbank een vereffenaar aanwijzen. De vereffenaar gaat voorts over tot het alsnog verdelen van eventueel vermogen.
De eisen voor een dergelijk verzoek zijn niet streng. Er moet sprake zijn van ‘een opgekomen schuldeiser’ of van ‘het blijken van een bate’. Strikt genomen hoeft de verzoeker niet aan te tonen dat er nog iets te verdelen valt. Indien echter het tegendeel blijkt, dan kan het verzoek worden afgewezen.
Aanvragen faillissement
De mogelijkheid bestaat ook om direct het faillissement aan te vragen van de ontbonden B.V. Bij een faillissement zal de curator onderzoeken of er vermogen te verdelen is. De curator zal ook onderzoeken of er sprake is geweest van onbehoorlijk bestuur.
Een verzoek wordt toegewezen wanneer er sprake is van drie omstandigheden:
1. Er blijkt summierlijk van (potentiële) baten;
2. Er bestaan meerdere schuldeisers;
3. Er is sprake van ‘ophouden van betalen’.
Bestuurdersaansprakelijkheid
De laatste mogelijkheid is het meest ingewikkeld, maar ook de optie met de potentieel hoogste opbrengst. De mogelijkheid bestaat namelijk om de bestuurder direct aan te spreken op grond van onrechtmatige daad, voor de geleden schade.
Het is vaste rechtspraak dat het overgaan tot turboliquidatie, terwijl er nog baten aanwezig waren, een onrechtmatige daad oplevert tegen de achtergebleven schuldeisers. De schuldeiser dient hiervoor aan te tonen dat zij een vordering heeft en dat er sprake was van een bate. Tot slot moet de schuldeiser aantonen dat zij schade heeft geleden door de turboliquidatie, omdat zij beter af was geweest met een vereffening of een faillissement van de B.V. Vooral dit laatste is geen makkelijke opgave.
Vrijblijvend advies?
Het innen van een vordering op een ontbonden B.V. is zeker mogelijk. Wordt u geconfronteerd met een vordering op een ontbonden B.V., dan is het raadzaam om direct daarover in overleg te gaan met een advocaat. Een van onze ondernemingsrechtadvocaten kan u helder en bondig adviseren over de mogelijkheden en slagingskansen.
Meer weten over debiteur opgeheven? Neem dan contact op met RechtNet Advocaten op nummer 073 – 615 43 11 dan wel mail naar info@rechtnet.nl.
1- Uit onderzoek van het FB blijkt dat in ongeveer 85% van de gevallen een onderneming wordt opgeheven via de turboliquidatie.
2- Voor het gemak zal verder alleen over de B.V. worden gesproken, nu deze rechtsvorm het meest voorkomt