Werkgevers moeten altijd voldoen aan hun informatie- en aanmoedigingplicht richting werknemers om hun vakantiedagen op te nemen. Dat oordeelde het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU) recent in een uitspraak. Indien medewerkers door arbeidsongeschiktheid hun vakantiedagen niet kunnen opnemen, dan gelden in sommige gevallen afwijkende regels.
Bekijk hier onze rechtsgebieden
Eerst kort wat uitleg over de algemene verval- en verjaringstermijnen. Hierbij moet een onderscheid worden gemaakt tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen.
Wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen
Het wettelijk aantal vakantiedagen voor werknemers bedraagt vier keer de arbeidsduur per week. Een werknemer die 40 uur per week werkt, heeft dus per jaar recht op 20 vakantiedagen. Bovenwettelijke vakantiedagen zijn de verlofdagen die een werkgever bovenop de wettelijke vakantiedagen aan zijn werknemers toekent.
Vervaltermijn
De vervaltermijn voor wettelijke vakantiedagen bedraagt zes maanden. De aanspraak op wettelijke vakantiedagen over 2022 vervalt dus in principe op 1 juli 2023. Dit geldt echter niet wanneer de werknemer geen kans heeft gekregen om vakantiedagen op te nemen. Bovenwettelijke vakantiedagen verjaren na vijf jaar. Die periode begint te lopen na afloop van het jaar waarin ze zijn opgebouwd. De aanspraak op opgebouwde bovenwettelijke vakantiedagen over 2022 verjaart dus op 1 januari 2028.
Bekijk hier onze incasso diensten
Gezondheid beschermen
Terug naar de uitspraken van het HvJ EU. In het eerste geval ging het om een zaak waarbij de werkgever de werknemer niet in staat stelt om vakantiedagen op te nemen. In deze zaak oordeelde het HvJ EU dat de algemene verjaringstermijnen niet gelden als een werkgever zijn werknemers niet in staat stelt om hun vakantiedagen ook daadwerkelijk op te nemen. Wettelijke vakantiedagen zijn immers bedoeld om de gezondheid van werknemers te beschermen. Als een werkgever een werknemer niet de gelegenheid geeft vakantiedagen op te nemen, en deze vervolgens aan het einde van het dienstverband ook niet uitbetaalt met een beroep op de verjaringstermijn, profiteert hij van de verjaringstermijn ten nadele van de werknemer. Het HvJ EU stelt dat een werkgever altijd moet voldoen aan zijn informatie- en aanmoedigingplicht richting zijn werknemers met betrekking tot het opnemen van vakantiedagen.
Arbeidsongeschiktheid
In twee andere zaken gaat het om medewerkers die door arbeidsongeschiktheid hun vakantiedagen niet konden opnemen. Is het dan terecht dat de vakantiedagen vervallen? Volgens het HvJ EU is het doel van het recht op jaarlijkse vakantie enerzijds het uitrusten van de werkzaamheden en anderzijds het recht op een periode van ontspanning en vrije tijd. Omdat het doel aan de ene kant ziet op het uitrusten van de werkzaamheden, stelt het HvJ EU dat er dan ook uitgevoerde werkzaamheden tegenover moeten staan. In geval van ziekte geldt dit niet. Ziekte is immers onvoorspelbaar en staat bovendien los van de wil van de werknemer. Ziekteverzuim moet daarom volgens het HvJ EU als arbeidstijd worden aangemerkt, waarover de werknemer dan ook vakantiedagen opbouwt.
Ten aanzien van het vervallen van vakantiedagen indien een werknemer die deze door ziekte niet heeft kunnen opnemen, vindt het HvJ EU dat de werknemer in zo’n geval niet daadwerkelijk in staat is geweest om de vakantiedagen op te nemen en dat de vakantiedagen dan niet komen te vervallen.
Specifieke omstandigheden
Wanneer er sprake is van specifieke omstandigheden kunnen de vakantiedagen alsnog komen te vervallen. Bijvoorbeeld als een werknemer meerdere jaren achter elkaar ziek is en daarmee een groot aantal vakantiedagen heeft opgebouwd doordat hij deze niet kon opnemen. Als een bedrijf hierdoor (financieel) in de problemen komt, kan het zo zijn dat de vakantiedagen alsnog vervallen.
Uitbetaling
In het algemeen is het werkgevers aan te raden om hun werknemers regelmatig aan te moedigen om hun vakantiedagen op te nemen. Hiermee kunnen eventuele vorderingen tot uitbetaling van (veel) openstaande vakantiedagen worden voorkomen. Daarnaast is het raadzaam om in gesprek te gaan met werknemers die een groot aantal vakantiedagen hebben opgebouwd over het opnemen van vakantiedagen. Geef daarbij ook aan wanneer deze dagen komen te vervallen of verjaren.
Meer weten over dit onderwerp? Neem dan contact op met RechtNet Advocaten via info@rechtnet.nl of bel naar 073 – 615 43 11.
Vragen? Neem contact met ons op